Ilustrowana opowieść o pierwszym i ostatnim nalocie bombowym na kontynentalną część Stanów Zjednoczonych. (W tym artykule na oficjalnej stronie znajduje się przycisk, link na końcu wpisu.)
Poranek 9 września 1942 roku był bardziej mglisty niż zazwyczaj o tej porze roku. Pomimo warunków, obserwator Howard Gardner wciąż spoglądał z góry na sosnowy las otaczający jego dostrzegalnię na Mount Emily w południowo-zachodnim Oregonie, lecz mgła nie była jedynym niezwykłym zjawiskiem tego poranka…
Krótko po godzinie 6 mały, jednosilnikowy jednopłatowiec przerwał swym lotem panującą w dziczy ciszę. Siły Powietrzne Armii Stanów Zjednoczonych zazwyczaj trzymały się wybrzeża, znajdującego się kilka mil na zachód, tymczasem ten samolot kierował się na wschód, w głąb kompleksu leśnego.
7 września 1942 roku — 2 dni wcześniej. Podekscytowanie sięgało zenitu na pokładzie japońskiego okrętu podwodnego I-25, dowodzonego przez kapitana Meiji Tagami. Zaledwie 3 miesiące wcześniej Tagami zapisał się w historii, gdy jego okręt podwodny wystrzelił pociski z działa pokładowego o kal. 140 mm, które dosięgły kontynentalnych Stanów Zjednoczonych, a dokładniej Fort Stevens w Oregonie. Niemniej jednak wzburzone wody i ciężkie warunki pogodowe uniemożliwiały Tagamiemu przeprowadzenie kolejnej, jeszcze ambitniejszej misji. I-25 wstrzymał swoje działania i oczekiwał kilka mil od wybrzeża Oregonu.
To jeden z dwudziestu będących podówczas w służbie okrętów podwodnych „Type B1”. Był większy niż przeciętny, przeznaczony do walki okręt podwodny i mieścił w sobie mały hangar, a także katapultę dla wodnosamolotu E14Y „Glen”. Samolot był pilotowany przez 31-letniego chorążego Nobuo Fujitę. Fujita był doświadczonym i poważanym pilotem japońskiej marynarki wojennej. To on był oficerem, który zaproponował admiralicji ofensywne wykorzystanie samolotu zwiadowczego znajdującego się na okręcie podwodnym do ataku lądowej części Stanów Zjednoczonych. Nie tylko otrzymał pochwałę od samego księcia Takamatsu, lecz również, ku swojemu zachwytowi, dostąpił zaszczytu przeprowadzenia pierwszej takiej misji. W pamięci narodu pamięć o rajdzie Doolittle’a na Japonię wciąż była żywa i bolesna, toteż nie można było sobie wyobrazić lepszego momentu na wyprowadzenie odwetu.
Wyznaczony cel nie był jednak bazą wojskową, nie był również fabryką. Ku zaskoczeniu i rozczarowaniu Fujity, miał on zbombardować cichy las. Choć może decyzja ta wydawała się nie do końca sensowna, była jednak uzasadniona z logicznego punktu widzenia: pojedynczy, dwuosobowy wodnosamolot mógł zadać minimalne, bezpośrednie uszkodzenia zasobom wojskowym, lecz w przypadku wywołania potężnego pożaru, który wzbudzi strach w społeczeństwie, atak wymusiłby przesunięcie części zasobów w celu ugaszenia pożarów. Na południowy Oregon spadła podówczas klęska suchego lata, przez które lasy stały się podatne na wrześniowe pożary. Pechowo dla kapitana Tagamiego oraz Fujity, gdy I-25 był poniewierany przez fale 7 i 8 września, przez Siskiyou National Forest — ich cel — przeszła największa tamtego lata fala opadów.
Po niemal 40-minutowym locie na północny wschód Fujita ujrzał przybrzeżne miasto Brookings w stanie Oregon. Był na właściwej drodze. Wyniósł samolot nad osłonę z chmur i kontynuował podróż w stronę swojego celu.
W ciągu godzin od wykrycia samolotu, po opadnięciu porannej mgły, Howard Gardner dostrzegł w oddali bardzo wyraźną smugę dymu z pożaru, która unosiła się nad lasem. Zakładając, że powstała ona wskutek uderzenia piorunu, podjął zwyczajowe w takich sytuacjach działania: szybko zgłosił to przez radio, spakował swoją torbę i ruszył w stronę źródła pożaru, by go opanować. Gdy dotarł na miejsce, Gardner zdołał opanować niewielki ogień, w czym pomogła mu wilgotność roślinności utrzymująca się po niedawnych opadach. To, co ujrzał po rozproszeniu się dymu, było co najmniej zaskakujące. Szeroki na kilka metrów krater oraz rozsiane wokół fragmenty metalu. Na tych odłamkach naniesione były symbole, które podejrzanie przypominały japońskie pismo.
Łatwo było połączyć fakty, lecz skąd mógł zjawić się samolot? Tak mała jednostka nie mogła mieć zasięgu, by przylecieć z Japonii, zwłaszcza po to, by zrzucić nieskuteczne bomby zapalające na kompleks leśny; a do tego japoński lotniskowiec z pewnością zostałby wykryty w takiej odległości od wybrzeża Oregonu! Na rozwiązanie tej zagadki przyszło poczekać do następnego dnia.
Po zrzuceniu bomb Fujita i Okuda obserwowali drobiny magnezowe, które spektakularnie rozbłysły ogniem pod koronami drzew i uznając atak za udany skierowali się na południowy zachód, by spotkać się z I-25. Wodnosamolot poleciał z powrotem nad Brookings, wylądował na wodzie nieopodal okrętu podwodnego i został wciągnięty z powrotem na pokład. Kapitan Tagami natychmiast wyznaczył nowy kurs na północ, zamierzając przeprowadzić drugi atak powietrzny z innej pozycji. 10 września, gdy I-25 był w drodze, z punktu obserwacyjnego na szczycie kiosku zauważono bombowiec Lockheed A-29 „Hudson”, który rutynowo patrolował teren nieopodal Tacomy w stanie Waszyngton. Załoga okrętu podwodnego na pokładzie wepchnęła się przez właz, gdy kapitan Tagami zarządził awaryjne zanurzenie. Na okręt podwodny zostały zrzucone trzy bomby, lecz zadały tylko minimalne uszkodzenia jednostce.
Tagami złamał ciszę radiową, aby przesłać do ojczyzny wiadomość o zwycięstwie. To budujące morale wydarzenie zostało opublikowane na pierwszych stronach japońskich gazet, a Nobuo Fujita został obwołany bohaterem.
W 1962 roku dwadzieścia lat po zbombardowaniu amerykańskiej ziemi przez Nobuo Fujitę, mieszkańcy Brookings w Oregonie zaprosili go jako gościa honorowego, by wziął udział w corocznym Azalea Festival. Niepewny i zmartwiony tym, jak zostanie przyjęty, wziął ze sobą miecz rodowy — planował go użyć na sobie, aby uniknąć upokorzenia. Niemniej jednak po ciepłym przyjęciu, jakie otrzymał po przybyciu do Brookings, z przyjemnością przekazał swój miecz radzie miasta, jako symbol pokoju i przyjaźni pomiędzy dwoma byłymi wrogami. Na krótko przed swoją śmiercią w 1997 roku otrzymał tytuł honorowego obywatela Brookings.
Miecz Fujity można obecnie obejrzeć w publicznej bibliotece w Brookings. Możliwa jest również wędrówka leśnym szlakiem do autentycznego miejsca bombardowania, gdzie zakopana jest część prochów Fujity.