rzut okiem: Lansen, czyli szwedzki czołg z połowy XX w.

Cześć! Do sklepów właśnie zawitał nowy szwedzki czołg premium VIII poziomu – Lansen C. To dobra okazja, aby opowiedzieć sobie coś o jego historii. W tym artykule przybliżymy sobie poszczególne etapy rozwoju konstrukcji, zapraszam!

Na wstępie chciałbym nadmienić, że znaczna część informacji jak i zdjęć tutaj zamieszczonych została opublikowana przez osobę posługującą się nickiem sp15, wspominałem również o nim w artykule z moją propozycją pełnej linii szwedzkich MT.

Przedstawiłem tam krótko jak na przestrzeni lat zmieniała się definicja nowego czołgu wg szwedzkich wojskowych. To co znamy pod nazwą Lansen swoje początki ma w połowie ubiegłego wieku. W 1949 r. zapadła decyzja, wg której nowy czołg dla szwedzkiej armii powinien być lekką (20 t) maszyną, uzbrojoną w armatę kalibru 75 mm. Pancerz nie powinien stanowić głównego czynnika, ponieważ zakładano duże straty podczas konfliktu. Dodatkowe opancerzenie powoduje wzrost kosztów i surowców potrzebnych do produkcji, a w tamtych czasach nie był to towar nadmiarowy w Szwecji.

Zainteresowanie wojskowych wzbudziły projekty firmy Landsverk (jedna z głównych szwedzkich firm inżynieryjnych), które powstały niezależnie mniej więcej w tym samym okresie, były przeznaczone głównie na eksport. Opracowano w sumie 12 wersji i zawierały się w nich różne typy maszyn, w tym m.in. propozycja 17-to tonowego czołgu lekkiego Pilen (Strzała), propozycja 25-cio tonowego czołgu średniego Leo (Lew), a także to co nas w tym artykule najbardziej interesuje – Lansen (Włócznia). Była to w zasadzie hybryda, 20-to tonowa maszyna o mobilności Pilena i sile ognia Leo. Szacunkowa prędkość maksymalna to około 55 km/h, natomiast pancerz w najgrubszych miejscach miał mieć 35 mm. To właśnie ta maszyna stanowiła podstawę kolejnych ewolucji szwedzkiej koncepcji nowego czołgu.

1
Projekt czołgu lekkiego Pilen 1947-1948.
2
Projekt czołgu średniego Leo. W 1948 roku konstrukcja ta wyglądała już na przestarzałą.
3
Projekt czołgu Lansen, przedstawiony w 1948 roku.

W założeniach nowy czołg miał walczyć z trzema typami celów: wrogimi AFV (Armoured fighting vehicle, czyli pojazdy opancerzone), piechotą oraz działami przeciwpancernymi. Stąd tez pojawiły się dodatkowo koncepcja montażu haubicy 105 mm, zamiast działa 75 mm. Rolę maszyn zwalczających wrogie czołgi miały pełnić wyspecjalizowane niszczyciele, co w przyszłości zaowocuje opracowaniem serii pojazdów rodziny Ikv. Projektanci mieli również na uwadze kwestię standaryzacji – elementy maszyny z rodziny Lansen miały posłużyć do opracowania samobieżnego systemu przeciwlotniczego, samobieżnej artylerii, a także niszczyciela czołgów.

Jako napęd wybrano silnik o mocy 430-450 KM, będący przebudową silnika Volvo A8B lub modyfikacja tego samego do 12 cylindrowej wersji zwanej A12B, o mocy 640 KM, przy czym silniki te miały napędzać cięższe wersje pojazdów. Dla lżejszych opracowano nowy, chłodzony powietrzem silnik V12, o mocy 220 KM.

Projekt ewoluował. Po przeprowadzeniu stosownych obliczeń uznano, że masa 20 ton będzie w pełni wykorzystana i dodatkowo zdecydowano, że pancerz przedni czołgu powinien dawać ochronę przed działami kalibru 57 mm. Miało to zwiększyć przeżywalność i zmusić przeciwnika do sprowadzenia na pole walki dział o większych kalibrach. Wzrost grubości pancerza powoduje wzrost masy. W tej sytuacji, aby zabezpieczyć się przed negatywnymi konsekwencjami dodatkowego ciężaru, została podjęta decyzja o tym, że zawieszenie powinno wytrzymać nawet i 30 ton obciążenia.

4
Zmodyfikowana wersja czołgu Lansen z 1950 r.
4-2
Drewniana makieta czołgu. W 1950 r. projekt czołgu został kilkukrotnie modyfikowany (w moim innym artykule możecie zobaczyć rysunki techniczne innej modyfikacji z tego samego okresu).
4-3
Druga makieta, warto zauważyć zmieniony kształt przedniej płyty.

Ciekawostką jest, że nową maszyną zainteresowany był Pakistan oraz Szwajcaria. Ten pierwszy zamówił 36 maszyn, jednak prawdopodobnie w wyniku braku porozumienia co do ceny, umowę zerwano. Warto nadmienić, że Lansen nie byłby tani w produkcji. Pakistan później zdecydował się na amerykańskie maszyny.

Szwajcaria z kolei przez pewien okres miała swój skład w rozwój maszyny. Przykładowo ze względu na górzysty teren tego kraju oraz ze względu na własne doświadczenia w budowie pojazdów pancernych (Laupen 14t i 16t), Szwajcarzy preferowali większy kaliber armaty, niż 75 mm. Powstał więc projekt wieży dostosowanej do szwajcarskiej armaty 84 mm, będącej kopią brytyjskiej armaty 20-to funtowej. Szwajcarzy opracowali także własne wersje Lansena z armatą 90 mm, grubszym pancerzem, innym zawieszeniem i silnikiem. Jednak projekty te nie osiągnęły nawet etapu produkcji prototypu. Powodem był bardziej obiecujący projekt – KW30 co później przerodziło się w Panzer 58 (znany nam z gry niemiecki czołg premium VIII poziomu Mutz).

 

5
Projekt wieży dla szwajcarskiej armaty 84 mm.
12
Od góry: Laupen 14t i Laupen 16t – szwajcarskie projekty czołgu lekkiego z 1950 r.

Jeszcze w 1950 roku szwedzcy wojskowi zaczęli powątpiewać w słuszność założeń 20-to tonowego czołgu. Na nowoczesnym polu walki takie maszyny mogłyby stawić czoła tylko innym lekkim pojazdom. Co więcej maszyny te byłyby zdeklasowane przez ciężkie czołgi (które w tamtym okresie były obecne, np. IS-3, który nie uszedł uwadze Szwedów). Pojawiły się nawet pomysły opracowania maszyny o masie do 50 ton, jednak nie było to osiągalne dla Szwecji w tamtym okresie.

Ostatecznie pod koniec 1950 r. postanowiono zwiększyć dopuszczalny limit masy pojazdu w realnym zakresie… o całe 5 ton. Pozwoliło to zwiększyć grubość pancerza do 60 mm na przodzie, 25 mm po bokach i 20 na tyle. Studiowano też wersję ze 100 mm na przodzie i 12 mm po innych stronach. Zwiększenia grubości pancerza to jednak nie wszystko. Doszedł do tego projekt montażu armaty 105 mm.

6
Jeden z pierwszych projektów montażu armaty kalibru 105 mm.
6-2
Poprawiony projekt wieży, to własnie ona została zastosowana na modelu z gry.
7
Widok wieży od góry.
8
Drewniana makieta wersji 25 tonowej czołgu Lansen, z armatą kalibru 105 mm.

Po 1950 r. Postanowiono zatrzymać rozwój 20-tonowego czołgu lekkiego na rzecz stworzenia lepiej uzbrojonego i opancerzonego pojazdu. W 1951 r. pomysły na nowy czołg zostaną zrewidowane i zmodyfikowane, aby stworzyć projekt ciężkiego czołgu EMIL. Na koniec przedstawię Wam porównanie poszczególnych etapów rozwoju Lansena, grafiki stworzone przez sp15.

9
Od góry: Pilen (1948), Lansen (1948) oraz Lansen (1950).
10
Od góry: zmodyfikowany Lansen (1950), wczesny Lansen z armatą 105 mm oraz ostateczna wersja czołgu Lansen z armatą 105 mm.

Dane techniczne:

Strv Pilen
Masa: 17 t
Prędkość max: 60 km/h
Pancerz wieży: 55/30/20 mm
Pancerz kadłuba: 35/18/18 mm
Załoga: 4
Uzbrojenie: 57 mm Pvkan m/43, 57 mm Pvkan fm/43, 75 mm L/31 Strvkan m/41
Silnik: 2x Scania-Vabis L 603/l (324 KM), 2x Scania-Vabis 607 (340 KM), Volvo A8B (410 KM)

Strv Lansen
Masa: 19-20 t
Prędkość max: 60 km/h
Pancerz wieży: 38/30/20 mm
Pancerz kadłuba: 35/18/15 mm
Załoga: 4
Uzbrojenie: 75mm L/54 Pvkan m/43, 75mm L/60 Lvkan m/36
Silnik: Volvo A8B (410 KM), Volvo A8B+ (450 KM)

Lansen 25t
Masa: 25t
Pancerz wieży: 65/39/26 mm
Pancerz kadłuba: 60/25/25 mm
Załoga: 4
Uzbrojenie: 7,5cm Pvkan m/43, 10.5cm Strvkan fm/49, 10.5cm L/40 Strvkan fm/50
Silnik: Volvo A8B+ (450 KM), Volvo A12B (640 KM)


Jest to dość skrótowy opis całego projektu, niemniej jednak daje pewien wgląd w historię maszyny. Fajnie, że WG postanowił zaprezentować krótką notkę historyczną przy okazji dodania nowego czołgu do gry. Brakuje co prawda rysunków technicznych (dla mnie one są najciekawsze), ale to nie jest aż taki duży problem. Moim zdaniem ważne, by utrzymali ten trend, zwłaszcza przy dodawaniu maszyn, o których „jeden SerB tylko wie” 😉 W tym artykule przedstawiłem kilka wersji maszyny, w grze narazie zobaczymy tylko jedną, finalną, ale to nie znaczy, że w przyszłości nie ujrzymy pozostałych. Mogą one zasilić chociażby linię czołgów lekkich, którą Szwedzi mogą zbudować (możliwe, że nawet więcej niż jedną), ale to temat na kolejny artykuł.
Planujecie kupić Lansena? A może już kupiliście? Jeżeli tak, to jakie są Wasze wrażenia?

PS.
Czytałem Wasze komentarze, w których wspominaliście, że chcielibyście więcej artykułów. Postaram się sprostać temu wyzwaniu – tematów jest bardzo wiele – muszę jednak najpierw przygotować odpowiedni zapas materiałów do publikacji. Może macie jakieś sugestie o czym chcielibyście przeczytać w najbliższej przyszłości? W planach mam propozycję rozbudowy niemieckiego drzewka, dość ciekawe maszyny jak sądzę.

Źródła:
http://ftr.wot-news.com
https://warspot.ru
http://forum.worldoftanks.com

0 0 votes
Oceń wpis:
11 komentarzy
Inline Feedbacks
Pokaż wszystkie komentarze
Ragedeer

Tak jak poprzedni, ten też super. Dzięki bardzo.

Ten_warrior_

miło się czytało

Svean

„Jest to dość skrótowy opis całego projektu” – jest to zwięzły ale BARDZO DOBRY opis projektu(ów).
Dzięki – naprawdę przyjemnie się czytało!

kill_bill_Q

Roberto, nad jaką nacja pracuję teraz WG , pisałeś pod który ma q&a , że zbierają materiały- uchyl rąbka tajemnicy 😉

kill_bill_Q

dziękuję serdecznie za informację – w sumie rok bez nowego drzewka to rok stracony , ciekawy jestem czy coś się ruszy z brytyjskimi LT i japońskimi TD

pozdrawiam

kill_bill_Q

na brytyjskie LT czekam – ciekawy jestem od jakiego czołgu i gdzie się zaczną , natomiast jeśli japońskie TD to by miały być HT z działem morskim np 203 mm ( tak po japońsku) to może lepiej niech ich nie robią 😉

Sinecode

Biorąc pod uwagę założenia szwedów i to jakimi wozami dysponowali ruscy (czy ogólnie sprzętem), cała koncepcja była z miejsca do bani.
No ale artykuł świetny i miło się czytało. 🙂